60/17: Can đảm là đức tính quan trọng nhất của người lãnh đạo.
Đành rằng Đức Giêsu dạy các môn đệ: “Khi người ta bắt bớ anh em thành này, thì trốn sang thành khác” (x Mt 10,33). Nghĩa là không đối đầu với nghịch cảnh. Tuy nhiên ta nhìn Đức Giêsu khi đối diện với kẻ ác, có lúc Ngài tránh né (x Lc 4,30 ; Ga 8,59) ; nhưng có lúc Ngài quả cảm lên Giêrusalem, dù biết trước kẻ ác đang chờ Ngài ở đó (x Lc 9,51).
Đó là đức tính can đảm của người lãnh đạo. Khi ông Môsê trao cho ông Giôsuê nối tiếp sứ mệnh để lãnh đạo dân Do Thái, ông Môsê dặn: “Hãy ở mạnh mẽ và can đảm, đừng khiếp vía, đừng nhát gan, vì Thiên Chúa ở với ngươi, bất cứ ngươi đi đâu!” (Gs 1,9).
Đức Giáo hoàng Grégôriô Cả nói: “Đối với mục tử làm thinh, không dám nói sự thật vì sợ hãi, lại chẳng phải là quay lưng chạy trốn hay sao? Bởi vì khi sợ hãi không dám sửa lỗi là họ phỉnh phờ những kẻ phạm tội, bằng cách hứa hão cho chúng được an toàn”.
Lời Kinh Thánh nói: “Không phải nhờ gươm, nhờ giáo mà Chúa ban chiến thắng, bởi lẽ chiến đấu là việc của Thiên Chúa” (1Sm 17,47) ; và “nhờ tay hữu Chúa, cánh tay mạnh mẽ uy quyền, cùng với ánh tôn nhan Ngài, vì Ngài yêu mến chúng ta” (Tv 44/43,4). Do đó “kẻ sợ chết suốt đời sống trong tình trạng nô lệ” (Dt 2,15).Mà nô lệ thì không thể lãnh đạo ai được !
Đức Giêsu cho các môn đệ biết trước: “Anh em sẽ gặp gian nan khốn khó, nhưng can đảm lên, Thầy đã thắng thế gian” (Ga 16,33b). Vì “Thiên Chúa là cờ trận của ta”(Xh 17,15).
Làm người có nhân bản, thì phải ý thức về sự chết:
- Kẻ nhút nhát, thì sợ thần chết.
- Đứa tuyệt vọng, thì tìm cái chết.
- Tên hưởng thụ, thì chẳng nghĩ chết.
- Người anh hùng, thì liều mạng chết.
- Đấng khôn ngoan, thì chuẩn bị chết.
Vậy chết vì chân lý hơn là sống không chân lý.
61/17: Khi người trên nhờ ta làm việc gì, ta phải thưa lại: Khi nào làm để cho người trên yên tâm, ta phải giữ đúng lời đã hứa, và hoàn tất càng sớm khi có thể. Chúa gọi ta trao việc Ngài không hẹn ta ngày mai nhưng Ngài nói: “Hôm nay con đi làm vườn nho cho cha” (Mt 21,28t)
62/17:Hãy tập đức tính mau mắn, nhanh nhẹn,hầu thắng thói lề mề.
Cụ thể phải diệt trừ thói xấu ngủ nướng, khi đã có thời gian ngủ đủ cho sức khỏe:
- Người lớn tuổi ngủ tối đa 7 tiếng.
- Thanh niên ngủ tối đa 8 tiếng.
- Trẻ em ngủ tối đa 9 tiếng.
Do đó khi được nghe báo thức, thì hãy bật dậy ngay, để biểu lộ tinh thần mau lẹ thực hành ý Chúa, như ông Giuse trong đêm ba lần mau mắn chỗi dậy làm theo lệnh Chúa truyền (x Mt 1,24; 2,13.20). Trong trường hợp ta cần ngủ thêm, thì hãy gặp người có trách nhiệm trong cộng đoàn để nêu lý do, hầu tránh hiểu lầm ta làm gương xấu.
63/17: Để trở thành người Công Giáo trí thức, đáng được mọi người kính nể, ta nhắm huấn luyện mình hai điều này:
- Về Đức Tin và lòng Mến: Luôn cầu nguyện xin Chúa cho ta có trái tim biết nghe (x 1V 3, 9-13),đặc biệt nghe và tìm hiểu Lời Chúa, và sung sướng được nói về Chúa đến nỗi không ai bịt miệng được(x Mc10,46-52; 2Cr 11,10 ; 1Cr 9,16).
- Về Nhân Bản: Ta phải học biết làm một việc gì, nhất là làm phát triển năng khiếu. Ví dụ: giỏi đàn, giỏi vẽ, giỏi kiến trúc…làm cho người khác luôn cần đến mình, chứ không sống vô dụng trong môi trường mình ở. Phải suy nghĩ kiểu thánh Augustin: “Ông kia bà nọ làm được điều tốt, hữu dụng cho người khác, tại sao tôi không làm được?”
64/17:Muốn có nhiều bạn tri kỷ. Ta biết tâm lý quần chúng, ai cũng sợ người có quyền, nên họ tìm cách xa lánh. Thực vậy, những người cùng trang lứa họ dễ đến với nhau, chẳng chút ngại ngùng ; nhưng rất ngại đến với người có chức quyền, trừ phi có việc cần thiết. Do đó người có địa vị dễ mất bạn tri kỷ! Tuy nhiên, người có địa vị cao muốn có nhiều bạn thân sẵn sàng “móc mắt hiến cho” (x Gl 4,15), thì phải hạ mình xuống đến với người thấp cổ bé miệng trước. Bởi vì chẳng ai cao trọng bằng Chúa Giêsu, mà Ngài nói với các môn đệ: “Không phải anh em đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn anh em”(Ga 15,16). Rõ ràng “không phải chúng ta đã yêu mến Thiên Chúa, nhưng chính Ngài đã yêu thương chúng ta và sai Con của Người đến làm của lễ đền tội cho chúng ta” (1Ga 4,10).
Như thế, yêu là bước xuống đến với người anh em trước. Vì vậy Lời Kinh Thánh dạy: “Càng làm lớn con càng phải tự hạ” (Hc 3,18a)
65/17: Muốn huấn luyện lớp người để“chọn mặt gởi vàng”thì phải bắt chước Đức Giêsu: “Ngài làm rồi mới dạy”(Cv.1,1). Cụ thể, để cứu loài người, Đức Giêsu đã tự hạ mình phục vụ như một người tôi tớ (x. Ga.13 ; Pl 2,6-11). Bởi thế người có trách nhiệm giáo dục cũng phải hạ mình xuống :
- Ăn chung 1 bàn
- Làm chung 1 việc
- Chơi chung 1 trận.
Trong cùng một mục đích để tìm hiểu tính tình, khả năng trước khi trao quyền, trao nhiệm vụ. Vì chỉ lúc cùng ăn, cùng làm, cùng chơi, người ta mới lộ ra cá tính cũng như nết xấu. Do đó khi chưa biết rõ đối tượng giáo dục, mà đã trao quyền, trao nhiệm vụ, thì khi họ đã có chức có quyền, có người lộ ra thiếu nhân bản, thiếu đạo đức, thiếu khả năng. Nói tắt đó là một lãnh đạo tồi tệ, gây phương hại cho xã hội và Hội Thánh!
Giáo huấn Công Đồng Vat.II, trong Sắc Lệnh Đời Sống LM số 3 nói : “Hội Thánh chỉ phong chức Linh mục cho người có lòng từ tâm, thành thật, dũng cảm, kiên nhẫn, say mê công chính, lịch thiệp, trong sạch, công bằng, thánh thiện khả ái, danh thơm tiếng tốt, hạnh kiểm đáng khen” ; và trong Hiến Chế Hội Thánh số 37 dạy : “Các chủ chăn phải nhìn nhận và nâng cao phẩm giá trách nhiệm của giáo dân, sẵn sàng chấp nhận ý kiến khôn ngoan của họ. Phải nhìn nhận và tôn trọng tự do chính đáng của mọi người trong lãnh vực trần thế”.
Bởi vậy, dân Chúa chỉ mong đừng bao giờ các Bề trên huấn luyện Chủng sinh lại đề cử với Giám mục phong chức cho người thiếu nhân bản trầm trọng, thiếu khả năng phán đoán quân bình, thiếu sự kiềm chế xúc động bản thân, thiếu khôn ngoan, thiếu thận trọng khi hành xử và phát biểu, nhất là thiếu thiện chí tìm đường phục vụ hữu hiệu, lại gây bất hòa chia rẽ đoàn chiên. Vì như thế là xấu hổ cho Hội Thánh và làm nhục Chúa Kitô là Mục Tử nhân lành.
LM GIUSE ĐINH QUANG THỊNH [phaolomoi.net]