BÀI 16: TRONG GIA ĐÌNH
Con cháu phải học cho biết ăn ở hiếu thảo đối với gia đình mình, và đền ơn đáp nghĩa các bậc sinh thành. Đó là điều đẹp lòng Thiên Chúa. Ai không chăm sóc người thân, nhất là người sống trong cùng một nhà, thì đã chối bỏ Đức Tin, và còn tệ hơn người không có Đức Tin! (1Tm 5,4.8)
1/16: Chăm sóc người thân không phải chỉ lo cho đủ có cơm ăn áo mặc, nhưng còn phải biết giúp nhau hiểu và sống Lời Chúa. Chúa phán: “Người ta sống không nguyên bởi bánh,nhưng bởi mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra” (Mt 4,4).Thánh Phaolô dạy: “Anh em hãy lo đôn đốc lòng mến trong các việc lành” (Dt 10, 24).
2/16: Phải biết tôn kính ông bà, cha mẹ, anh chị. Sách Cách ngôn chương 30, câu 17dạy: “Qụa sẽ mổ, diều hâu sẽ móc mắt kẻ nào lườm nguýt và khinh dể cha mẹ mình!”
3/16: Không bao giờ chỉ chăm chú tặng quà người ngoài, còn ông bà, cha mẹ thì lãng quên, hoặc nghĩ ông bà già rồi không cần gì nữa! Bởi vì khi ông bà nhìn thấy con cháu chỉ biếu quà người khác, thì các ngài rất tủi!
4/16: Đi đâu, làm gì ở ngoài về, phải thưa với người trên.
5/16: Là anh chị phải làm gương sáng cho các em, khi chia quyền lợi nên nhường phần hơn cho em. Trừ khi mình quá túng thiếu thì cũng chỉ lấy phần bằng em mà thôi.
6/16: Khi có người nói lỗi về ai trong gia đình của mình, ta phải biết cám ơn họ, và hứa sẽ sửa dạy. Hết sức tránh bênh vực người bị cáo, và cũng không kết án ngay, khi chưa điều tra cẩn thận.
7/16: Ta là người cấp dưới, muốn dùng gìkhông được tự ý đoán người trên đã bằng lòng cho. Trái lại, phải xin phép Bề trên trước đã rồi mới được dùng.
8/16: Không cho tiền trẻ con tự ý mua sắm khi chúng chưa làm ra tiền. Chúng cần gì thì phải thưa với người lớn. Tốt nhất người lớn hãy mua đồ cần dùng cho các em. Như môn đệ Giuđa chỉ vì giữ túi tiền của nhóm Mười Hai mà khiến ông trở thành tên phản thầy vì muốn thu thêm 30 đồng (x Lc 2,48). Ấy là Giuđa có nhiệm vụ quản lý mà tiền còn làm cho ông mất lương tri. Huống chi trẻ em không có nhiệm vụ gì để giữ tiền, vậy mà trao tiền cho chúng tự do chi dùng, thì sẽ tồi tệ hơn Giuđa.
9/16: Đừng tập cho trẻ đổ lỗi cho người khác. Rất tiếc, nhiều người mẹ thấy con ngã từ trên ghế cao, nó khóc bù lu bù loa, mẹ chạy lại ôm lấy con và dỗ: “Mẹ đánh cái ghế này cho con rồi, này ghế ai bảo mày làm ngã con tao!” Té ra mẹ đã tập cho con cách đổ lỗi cho người khác, đáng lẽ ra mẹ phải nói: “Con nín đi, lỗi tại con không nghe lời mẹ, mẹ đã bảo đừng leo lên ghế mà con không nghe!”
10/16: Đừng nói dối trẻ.
Vợ Tăng Tử đi chợ, con đòi đi theo, thì bà dỗ con: “Con ở nhà mẹ đi về, mẹ sẽ giết heo cho con ăn”.
Khi bà từ chợ về, ông Tăng Tử lôi ngay con heo trong chuồng giết làm thịt cho con ăn. Bà vợ trách chồng: “Em nói đùa với con mà”. Nhưng Tăng Tử nói: “Đùa thế nào được, em không thể nói dối con để tập cho nó tính nói dối ngay từ thuở bé!” Bởi thế, Đức Giêsu nói: “Có thì nói có, không thì nói không, thêm điều đặt chuyện là do ma quỷ mà ra” (Mt 5, 37).